Już w najbliższy piątek, 26 listopada, mieszkańcy Gdańska będą mogli skorzystać z bezpłatnych badań wzroku w kierunku zaćmy, organizowanych w ramach ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Mamy zaćmę na oku”. Celem inicjatywy jest zachęcenie osób, które obserwują u siebie pogorszenie wzroku, do podjęcia aktywnych działań w kierunku diagnozy i leczenia zaćmy, a także przekazanie wiedzy na temat tej choroby i jej wpływu na jakość życia.
Badania
Bezpłatne badania wzroku pod kątem zaćmy będą przeprowadzane 26.11.2021, w Polskim Związku Niewidomych, przy ul. Jesionowej 10 w Gdańsku.
Badania, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa związanych z COVID-19, odbywać się będą w godzinach 10.00 -18.00.
Liczba miejsc jest ograniczona - zapisy na badania będą prowadzone o godz. 10.00.
Zakres badania okulistycznego wykonywanego podczas akcji: komputerowe badanie wzroku, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, sprawdzenie ostrości wzroku z korekcją wg odczytu z autorefraktometru, badanie w lampie szczelinowej, bez mydriazy, badanie dna oka.
Zaćma w województwie pomorskim
Na podstawie danych epidemiologicznych można szacować, że na zaćmę w województwie pomorskim rocznie zapada około 56 tys. osób.[1] Tymczasem liczba zabiegów usunięcia zaćmy jest znacznie niższa niż liczba zachorowań, a pandemia dodatkowo bardzo negatywnie wpłynęła na liczbę przeprowadzonych operacji. W 2020 roku było ich 15 318 , blisko 25 procent mniej niż w 2019 roku (20 387), a dane z pierwszej połowy 2021 roku wskazują, że liczba operacji w tym roku utrzymuje się na podobnie niskim poziomie, co w roku ubiegłym (z danych NFZ wynika że w okresie od stycznia do czerwca 2021 w województwie pomorskim wykonano 7 583 zabiegów usunięcia zaćmy).[2]
[1] Zgodnie ze wskaźnikiem 2,4% dla ogółu populacji w Polsce, na podstawie publikacji Olga Partyka, Mirosław J. Wysocki „Epidemiologia chorób narządu wzroku oraz infrastruktura okulistyki w Polsce”, Przegląd Epidemiologiczny 2015; 69: 905 - 908 [2] Dane NFZ, na podstawie portalu ezdrowie.gov.pl.
[1] Zgodnie ze wskaźnikiem 2,4% dla ogółu populacji w Polsce, na podstawie publikacji Olga Partyka, Mirosław J. Wysocki „Epidemiologia chorób narządu wzroku oraz infrastruktura okulistyki w Polsce”, Przegląd Epidemiologiczny 2015; 69: 905 - 908 [2] Dane NFZ, na podstawie portalu ezdrowie.gov.pl.
Skąd taki spadek?
Pacjenci z zaćmą albo wypadli z kolejki, bo nie zgłosili się na zabieg w wyznaczonym terminie i nie ustalili nowego terminu, albo zostali zdiagnozowani, ale zrezygnowali z leczenia z obawy przed COVID-19. Spora grupa chorych w ogóle nie została zdiagnozowana z powodu problemów z dostępem do lekarza POZ, a bez skierowania od lekarza POZ nie można zapiać się na wizytę w poradni okulistycznej z kontraktem z NFZ. Sytuację dodatkowo pogarszają długie kolejki do poradni okulistycznych, które nie zmniejszają się mimo zniesienia limitów do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS).
Nie bez znaczenia jest również brak wiedzy o tym, że skierowanie na refundowany zabieg usunięcia zaćmy może wystawić lekarz udzielający świadczeń poza systemem ubezpieczenia zdrowotnego (tzw. wizyta prywatna). Wielu pacjentów zdecydowałoby się na prywatą płatną wizytę, która dostępna jest znacznie szybciej niż w AOS, gdyby wiedzieli, że mogą dostać skierowania da refundowany zabieg.
Odwlekanie wykonania zabiegu prowadzi do dalszego rozwoju choroby, pogorszenia się wzroku, a nawet jego całkowitej utraty. Eksperci ostrzegają, że zaćma w zawansowanym stadium rozwoju jest trudniejsza w leczeniu i wiąże się z większym ryzykiem powikłań. Dlatego warto jak najszybciej rozpocząć proces diagnostyki i leczenia.
Wszczepienie sztucznej soczewki to obecnie jedyny sposób leczenia zaćmy. Sam zabieg należy do bezpiecznych. Taką operację przeprowadza się raz w życiu, a wszczepiona do oka soczewka pozostaje tam już do końca życia. I chociaż po zabiegu możemy powrócić do pełnej aktywności, to zaleca się pacjentom prosto po zabiegu unikania nadmiernego wysiłku czy wysiłkowego uprawiania sportu. Standardowy czas na wygojenie się rogówki to minimum miesiąc – dr n. med. Maciej Gawęcki, konsultant wojewódzki w dziedzinie okulistyki.
Obecnie kolejki do zabiegu usunięcia zaćmy w większości ośrodków są bardzo krótkie. Terminy i placówki, które oferują leczenie zaćmy „na NFZ” można sprawdzić na stronie terminyleczenia.nfz.gov.pl - w polu „świadczenie” w wyszukiwarce należy wybrać „Zabiegi w zakresie soczewki (zaćma) a następnie wybrać województwo i miasto. W tej samej wyszukiwarce, wybierając świadczenie „poradnia okulistyczna”, można też sprawdzić listę poradni okulistycznych z kontraktem z NFZ w danym mieście.
Kampania „Mamy zaćmę na oku” została zorganizowana prze firmę Alcon Polska, a jej Partnerem jest Polski Związek Niewidomych. Więcej informacji na temat kampanii, a także na temat zaćmy i jej leczenia jest dostępnych na stronie www.zacmanaoku.pl oraz na profilu „Mamy zaćmę na oku” na FB.
