Aktualne tempo zmian klimatu sprawia, że staje się ono realnym problemem. Efekty zmian na co dzień obserwuje każdy z nas. Coraz częściej spotykamy się ze zjawiskami ekstremalnymi, takimi jak: susze, powodzie, a nawet trąby powietrzne i inne nagłe zjawiska pogodowe. Są powszechne, gwałtowne i coraz intensywniejsze. Jest to problem stanowiący ogromne zagrożenie dla życia i zdrowia człowieka na całym świecie, a także istotna kwestia na arenie międzynarodowej, wpływająca na społeczeństwo i gospodarkę.
Zmiana klimatu, wg definicji Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), to długotrwałe przekształcenia elementów klimatu, utrzymujące się przez lata, dekady lub nawet stulecia. Są to wszelkie zmiany klimatu w czasie, zarówno te naturalne, które są następstwem cyklicznych procesów odbywających się w przyrodzie, jak i te pojawiające się w wyniku zjawisk ekstremalnych, oraz te, które dokonują się przez zintensyfikowaną działalność człowieka. Jaki mamy wpływ na nasz klimat? Warto poznać najpopularniejsze mity i fakty na ten temat, by wiedzieć, jak zapobiec kryzysowi klimatycznemu.
1. Emitowany przez człowieka dwutlenek węgla nie ma negatywnego wpływu na klimat – MIT
Emisje CO2, pochodzące od zwierząt, z roślinności oraz z oceanów, mogą być równoważone poprzez naturalne pochłanianie dwutlenku węgla. Również emisje powodowane przez człowieka, są do pewnego stopnia pochłaniane przez przyrodę, jednak nie jest ona w stanie w pełni zrównoważyć jego przyrostu w atmosferze. W efekcie co roku jego ilość rośnie.
2. Topnienie lodowców nie podnosi stanu wód – MIT
Jednym z negatywnych skutków zmian klimatu jest wzrost poziomu morza. Podnosi się on, ponieważ powiększa się objętość wody w oceanach, która dodatkowo się ociepla. Bezpośredni wpływ na ten stan rzeczy ma topnienie lądolodów i lodowców. Zjawisko to jest długotrwałym, ale regularnym procesem. Pojawiają się zdania, że topnienie lodu (zgodnie z zasadami fizyki) nie wpływa znacząco na zmianę poziomu wody – tak, ale tylko tego pływającego na powierzchni. Natomiast spływająca woda oraz powolny zanik lodowców i lądolodów, takich jak Antarktyda i Grenlandia, które spoczywają na lądzie lub na dnie, niebezpiecznie podnosi średni poziom oceanów.
3. Nie istnieje zjawisko globalnego ocieplenia – MIT
Pojawiają się zdania, że wciąż mroźne zimy są dowodem na to, że klimat nie ulega ociepleniu. Wręcz przeciwnie – wszelkie ekstremalne zjawiska pogodowe, tylko potwierdzają zachodzące zmiany. Globalne ocieplenie jest zjawiskiem polegającym na podnoszeniu się średniej globalnej temperatury powietrza w odniesieniu do pewnego okresu obserwacyjnego. W opublikowanym 9 sierpnia 2021 r. dokumencie – Pierwszej części Szóstego Raportu oceniającego, stworzonego przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu, znajdziemy informację, że lata 2011–2020 zostały uznane za najcieplejsze w historii pomiarów. Każdy kolejny rok przynosił coraz większy wzrost temperatury – od 2015 r. osiągała ona rekordowe wartości we wszystkich regionach świata. Działalność człowieka w zakresie emisji gazów cieplarnianych spowodowała już podniesienie średniej globalnej temperatury powierzchni o ok. 1°C w porównaniu do okresu przed epoką przemysłową, a więc od momentu, kiedy to działalność ta znacząco zaczęła wpływać na środowisko.
4. To nie człowiek doprowadza do globalnego ocieplenia – MIT
Zmiany klimatu zachodziły wcześniej w dziejach naszej planety, jednak to działalność człowieka znacznie przyspieszyła procesy, które normalnie nie byłyby odczuwalne. Susze atmosferyczne, hydrologiczne czy glebowe, ale także powodzie potrafią zniszczyć infrastrukturę budowaną przez dziesięciolecia i całkowicie przeorganizować przestrzeń. Zmiany widzimy gołym okiem, warto więc uświadomić sobie, jakie konsekwencje dla całego środowiska niesie za sobą nieodpowiedzialna postawa klimatyczna człowieka.
Naukowcy z całego świata zgodnie alarmują, że to wzrost stężenia gazów cieplarnianych, spowodowany przez działalność ludzką, jest przyczyną pojawienia się obecnego zjawiska globalnego ocieplenia. Pierwsza część Szóstego Raportu Oceniającego Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), potwierdziła, że to działalność człowieka doprowadziła do znacznego ogrzewania oceanów, lądów oraz atmosfery.
5. Wulkany emitują więcej dwutlenku węgla niż ludzkość - MIT
W rzeczywistości wybuchy wulkanów emitują do atmosfery w ciągu roku ok. 200-300 mln ton dwutlenku węgla – czyli mniej więcej tyle, ile sama Polska. Wszystkie kraje emitują rocznie ponad 34 mld ton.
6. Klimat tworzą ludzie – FAKT
Aby przeciwdziałać skutkom globalnego ocieplenia, konieczne jest spowolnienie wzrostu średniej temperatury na Ziemi. Dlatego to my musimy zadbać o naszą planetę. Z łatwością można znaleźć dobre praktyki w zakresie inicjatyw społecznych, przedsiębiorczości, nauki czy innowacji, które pozytywnie oddziałują na ochronę klimatu. Trzeba sobie uświadomić, że nasza ekologiczna postawa będzie wpływać pozytywnie i spowalniać niepożądane skutki. Musimy dążyć do tego poprzez np. redukcję emisji gazów cieplarnianych, odchodzenie od paliw kopalnych na rzecz energii pozyskiwanej ze źródeł zeroemisyjnych. Każdy z nas, we własnym domu, w swoim najbliższym otoczeniu może tworzyć swój dobry klimat, żyjąc ekologicznie.
Dlatego Ministerstwo Klimatu i Środowiska prowadzi kampanię informacyjno-edukacyjną pod nazwą „Nasz Klimat”, której głównym celem jest podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa na temat indywidualnych działań, jakie można podejmować na rzecz ochrony klimatu. Każdy z nas jest odpowiedzialny za klimat. Pozytywne zmiany są możliwe dzięki prostym nawykom. Rozpoczynająca się kampania pokaże, jak wszyscy możemy przyczynić się do ochrony naszej planety. Warto więc o nią zadbać nie tylko dla siebie, ale dla tych, którzy przyjdą po nas.
Więcej informacji o kampanii na stronie www.naszklimat.gov.pl.
