Żywienie małego dziecka na wakacjach – 5 ważnych wskazówek od psychologa i pediatry

18 lipca 2024

Wakacyjny wyjazd na czas beztroski i koniec dla całej rodziny, często także zalecany do kulinarnych eksperymentów, próbowania i poznawania nowych smaków. Jednak, przez w pełni wyczerpane, elektryczne wyłączniki na urlopie, warto pamiętać o kilku dodatkowych elementach związanych z dietą malucha – szczególnie zaskakującego, który jeszcze nie jest dostępny 3 lat.

Nawet, jeśli na co dzień, w warunkach domowych, karmienie piersią, rozszerzanie diety dziecka czy karmienie rocznego malucha nie stanowią szczególnego wyzwania, mogą być trudniejsze podczas wakacji. Adaptacja do nowego miejsca, wysokie temperatury, ograniczony dostęp do znanych dziecku produktów, zbyt wiele nowości smakowych – mogą okazać się sporym wyzwaniem.

1. Karmisz piersią? Nie przerywaj w czasie wyjazdu

Przerwanie lub zakończenie karmienia piersią właśnie w czasie wakacyjnych podróży, to nie jest dobry plan. Takie zmiany mogą być zbyt trudne do zaakceptowania przez malucha. Utrzymanie rutyny związanej z karmieniem piersią zapewni dziecku poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Co więcej, karmienie piersią na urlopie będzie dla mamy praktycznym rozwiązaniem.

Jeśli kobieta planuje zakończenie karmienia piersią, wyjazd wakacyjny nie jest najlepszym momentem. Dla dziecka, szczególnie małego, już sama zmiana miejsca, to sporo wrażeń. Odstawienie od piersi, czyli zaburzenie znanego i potrzebnego rytuału, może wywołać niepotrzebne emocje i stres. Dziecko może być z tego powodu niespokojne i rozdrażnione. Zachowanie stałej rutyny, szczególnie w nowym miejscu, zapewni mu komfort i bezpieczeństwo.

Doktor psychologii Marzena Sekuła

Warto dodać, że w czasie upałów dziecko – szczególnie karmione wyłącznie piersią – może domagać się częstszego przystawiania. Zaspokaja w ten sposób nie tylko głód, ale także pragnienie. Należy pamiętać, że przechowywanie odciągniętego pokarmu poza lodówką, zwłaszcza w trakcie upałów, nie powinno przekraczać 4 godzin.

2. Rozszerzanie diety? Unikaj pośpiechu, stawiaj na bezpieczeństwo i wygodę

Rozpoczęcie rozszerzania diety wypada właśnie na czas letnich wyjazdów? Nie warto spieszyć się z wprowadzaniem pierwszych produktów uzupełniających – jeżeli to możliwe, poczekajcie aż wrócicie do domu. Jeśli jednak Twój maluch już ma w swoim menu inne potrawy niż mleko, to warto po prostu odpuścić większe eksperymenty. Pamiętaj, że produkty, które lądują na talerzu Twojej pociechy powinny być bezpieczne, pochodzić ze znanego źródła i być dopasowane konsystencją do okresu rozwoju dziecka. W czasie urlopu warto postawić na posiłki, które aktualnie dziecko akceptuje i lubi. Dobrym pomysłem jest także korzystanie z żywności z oznaczeniem wieku na opakowaniu, czyli tzw. „słoiczków” które znacząco ułatwiają rozszerzanie diety malucha, ponieważ odpowiadają składem na jego potrzeby żywieniowe.

3. Zabierz w podróż znane dziecku smaki

Jeśli Twój maluch pije mleko modyfikowane, to warto zabrać jego zapas na wyjazd – zwłaszcza jeśli wybieracie się poza granice kraju. Mleko, które podajesz dziecku na co dzień może być niedostępne w wakacyjnym kurorcie, a zagraniczny odpowiednik może nieznacznie różnić się składem lub smakiem. Nie zakładaj też, że na miejscu dostępne będą te same posiłki w słoiczkach, z których korzystacie będąc w domu. Zabierz ze sobą te, które maluch zna i lubi. O ile posiłki jednoskładnikowe z warzyw czy owoców będą miały taki sam lub podobny smak, o tyle wieloskładnikowe dania mogą się znacząco różnić. Pamiętaj, by przy ich wyborze zawsze kierować się składem – postaw na te, które nie mają soli, cukru a także zbędnych dodatków do żywności jak konserwanty czy sztuczne barwniki.

4. Mleko po 1. urodzinach nadal ważne!

Organizm dziecka po pierwszym roku życia ma nadal wyjątkowe potrzeby żywieniowe. To, co dziecko je w ciągu 1000 pierwszych dni życia, ma ogromne znaczenie dla jego zdrowia teraz i w przyszłości. Okres wakacyjny to czas, który kojarzy się często z pewnymi odstępstwami od standardowego żywienia, jednak należy mieć na uwadze wyjątkowe potrzeby Juniora i jego wrażliwy organizm. Dziecko między 1. a 3. rokiem życia powinno otrzymywać w ciągu dnia 4-5 posiłków. Pomimo, że mleko nie jest już podstawą diety, to nadal jest istotne! Stanowi bogate źródło składników odżywczych kluczowych w prawidłowym rozwoju kości i zębów. Tymczasem, jak wynika z badań przeprowadzonych przez Instytut Matki i Dziecka z inicjatywy Fundacji Nutricia, aż 94% dzieci po 1. roku życia otrzymuje z dietą niewystarczającą ilość witaminy D, a deficyt wapnia w diecie występuje 42% Juniorów w tej samej grupie wiekowej. Nie bez powodu zatem eksperci wskazują, że dzieci po pierwszym roku życia powinny codziennie otrzymywać 3 porcje mleka i produktów mlecznych tj. mleko (w tym modyfikowane), jogurty naturalne, kefiry czy sery twarogowe.

Bilansowanie diety Juniora może być trudniejsze podczas wyjazdu, dlatego warto zadbać o urozmaicenie posiłków poprzez proponowanie dziecku różnorodnych owoców, warzyw, produktów zbożowych czy produktów mlecznych. Jeśli mamy do czynienia z maluchem, który odrzuca większość nowych produktów warto zadbać o dostęp do mleka modyfikowanego, które dziecko zna i chętnie pije. Dzięki temu dostarczymy mu dodatkowych składników odżywczych do diety, zwłaszcza tych niedoborowych jak jod, żelazo, wapń czy witamina D.

Doktor Ewa Miśko-Wąsowska, pediatra

5. Posiłki na mieście? Dopytaj o sposób przygotowania dania

Jeśli planujesz jeść posiłki w okolicznych restauracjach czy barach, to zwróć szczególną uwagę na to, co podajesz dziecku. Często jako menu dziecięce proponowane są frytki, hamburgery, panierowany kurczak czy smażone paluszki rybne. Z tych potraw warto zrezygnować na korzyść zdrowszych alternatyw. Roczniak, pomimo że ma już rozszerzoną dietę, to nadal nie powinien otrzymywać posiłków bogatych w sól, cukier i tych wysoko przetworzonych. Warto mieć świadomość, że żywność podawana w wakacyjnych kurortach często tym się charakteryzuje.

Planując posiłki całą rodziną na mieście, warto poświęcić chwilę, by ocenić czy dana potrawa jest odpowiednia dla dziecka. Zamawiając jego posiłek można poprosić o inne przygotowanie dania. Warto dopytać czy może być np. bez panierki, bez dodatku soli czy ugotowane w wodzie zamiast usmażone. Pamiętaj, że dzieci chętnie naśladują, to co jedzą ich rodzice i opiekunowie, dlatego warto także dawać przykład, by wspierać dziecko w kształtowaniu zdrowych nawyków żywieniowych

Doktor Ewa Miśko-Wąsowska, pediatra

A dodatkowo: nie stresuj się!

Wakacje mogą być intensywnym i pięknym czasem dla całej rodziny. Pamiętaj, że dziecko w nowym otoczeniu może być bardziej aktywne i zainteresowane tym, co się wokół niego dzieje. Czasu na przygotowanie zbilansowanych posiłków może być mniej, dlatego warto postawić na wygodę, prostotę i bezpieczeństwo dań. Racjonalne podejście do diety dziecka w trakcie urlopu pomoże uniknąć stresu i wielu błędów żywieniowych. Dzięki temu wprowadzimy dużo spokoju i damy sobie szansę, by wakacyjny wyjazd w czasie 1000 pierwszych dni życia dziecka stał się częścią 1000 pięknych dni.

O programie: Ogólnopolski program edukacyjny „1000 pierwszych dni dla zdrowia” wspiera Rodziców w prawidłowym żywieniu dzieci w kluczowym okresie rozwoju i wzrostu dziecka, a więc w 1000 pierwszych dni życia począwszy od poczęcia. Prawidłowe żywienie w tym kluczowym okresie to najlepszy sposób na wykorzystanie niepowtarzalnego okna możliwości w rozwoju Twojego dziecka. Dbaj o dietę dziecka przez 1000 pierwszych dni. Masz realny wpływ na zdrowie Twojego dziecka, długość i jakość jego życia! Program realizowany jest od 2013 r. Więcej na: www.1000dni.pl

O inicjatorze: Fundacja Nutricia została powołana w 1996 r. przez firmę Nutricia Polska Sp. z o.o. Od początku swojej działalności Fundacja podnosi świadomość na temat roli żywienia, początkowo angażując się m.in. w edukację żywieniową w okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka. Od 2019 r. misją Fundacji Nutricia jest edukacja o roli żywienia na różnych etapach życia człowieka. Swoje działania Fundacja kieruje do dzieci i rodziców, pacjentów oraz ich bliskich, przedstawicieli środowiska medycznego, instytucji publicznych i organizacji pozarządowych. Fundacja prowadzi ogólnopolskie programy edukacyjne, takie jak: „1000 pierwszych dni dla zdrowia” czy kampania „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą”. Realizuje także ogólnopolski konkurs grantowy, umożliwiając naukowcom prowadzenie badań naukowych z zakresu żywienia człowieka. Więcej na www.fundacjanutricia.pl