Dzień Dziecka to czas, kiedy wielu rodziców chce sprawić swoim pociechom radość. Często sięgamy wtedy po coś „na słodko” – batoniki, lizaki, ciasteczka, lody. Jednak dietetyczka Aleksandra Czochara przypomina, że cukier w diecie dziecka to temat, który wymaga rozwagi, nie tylko od święta.
Z głównych wyników badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. m. ż. do 6. r. ż. – badanie przekrojowe, ogólnopolskie 2024 rok – PITNUTS 2024”, prezentowanych podczas konferencji prasowej, wynika, że problem nadmiernego spożycia cukru dotyczy już najmłodszych dzieci. Wśród maluchów w wieku od 13 do 36 miesięcy życia aż 52,2% spożywa produkty z grupy „cukier i słodycze” w ilościach przekraczających zalecane wartości modelowej racji pokarmowej. Jeszcze bardziej niepokojąco sytuacja wygląda w grupie dzieci przedszkolnych (w wieku 37–72 miesięcy), gdzie aż 75% ma nadmiar tych produktów w diecie.
– Dziecięce przyzwyczajenia żywieniowe kształtują się bardzo wcześnie. Nadmiar cukru w diecie to nie tylko ryzyko otyłości, ale też zaburzenia metaboliczne, próchnica czy problemy z koncentracją – mówi Aleksandra Czochara, dietetyczka, znana internautom jako @razem_po_zdrowie_maluszka.
Cukier w diecie dziecka – dlaczego warto go ograniczać?
Cukier dodany, obecny m.in. w słodyczach czy słodzonych napojach, jest uznawany za jeden z najczęstszych czynników ryzyka dla zdrowia dzieci. Jego nadmiar w diecie obniża wartość odżywczą posiłków, wypierając miejsce dla ważnych składników, jak białko, błonnik, witaminy i składniki mineralne.
Co zamiast słodyczy?
Świętowanie bez cukru? To możliwe i smaczne! Dietetycy zalecają, by w miarę możliwości zamieniać słodycze na zdrowsze alternatywy. Wśród polecanych opcji znajdują się m.in.:
– świeże warzywa i owoce w kolorowych kompozycjach,
– przekąski dla najmłodszych z oznaczeniem wieku na opakowaniu,
– domowe koktajle na przykład na bazie mleka modyfikowanego.
Wybierając produkty dla dzieci, kluczowe jest świadome czytanie etykiet, by unikać ukrytego cukru, sztucznych dodatków czy niepotrzebnych konserwantów.
– Najlepszym prezentem dla dziecka wcale nie musi być czekolada. Wspólna wycieczka rowerowa, piknik ze zdrowymi przekąskami: warzywami i owocami, wspólne gotowanie czy zabawa to coś, co buduje więzi i daje mnóstwo pozytywnych emocji, bez ryzyka dla zdrowia – dodaje Aleksandra Czochara.
– świeże warzywa i owoce w kolorowych kompozycjach,
– przekąski dla najmłodszych z oznaczeniem wieku na opakowaniu,
– domowe koktajle na przykład na bazie mleka modyfikowanego.
Wybierając produkty dla dzieci, kluczowe jest świadome czytanie etykiet, by unikać ukrytego cukru, sztucznych dodatków czy niepotrzebnych konserwantów.
– Najlepszym prezentem dla dziecka wcale nie musi być czekolada. Wspólna wycieczka rowerowa, piknik ze zdrowymi przekąskami: warzywami i owocami, wspólne gotowanie czy zabawa to coś, co buduje więzi i daje mnóstwo pozytywnych emocji, bez ryzyka dla zdrowia – dodaje Aleksandra Czochara.
Czytaj etykiety i dopasuj produkt do wieku dziecka
Oznaczenie wieku na opakowaniu to nie tylko sugestia, ale ważna informacja, która pomaga wybrać produkt dopasowany do etapu rozwoju i potrzeb dziecka. W tabeli wartości odżywczych mogą pojawić się cukry, nawet jeśli nie zostały one dodane do produktu. Dzieje się tak, ponieważ niektóre składniki, na przykład mleko czy owoce, naturalnie zawierają cukry, które również są tam uwzględniane.
Dlatego to właśnie lista składników stanowi najbardziej wiarygodne źródło informacji o tym, co naprawdę zawiera produkt. To tam znajdziemy wskazówki, czy nie dodano substancji słodzących, których lepiej unikać.
Dlatego to właśnie lista składników stanowi najbardziej wiarygodne źródło informacji o tym, co naprawdę zawiera produkt. To tam znajdziemy wskazówki, czy nie dodano substancji słodzących, których lepiej unikać.
1000 pierwszych dni – kluczowe dla zdrowia dziecka
Kluczowy wpływ na zdrowie dziecka ma okres 1000 pierwszych dni życia. To właśnie wtedy kształtują się preferencje smakowe i podstawowe nawyki żywieniowe, które z dużym prawdopodobieństwem utrwalą się na całe życie. W tym czasie dziecko jest szczególnie wrażliwe na składniki diety, zarówno te korzystne, jak i niekorzystne. Regularne podawanie produktów bogatych w cukier może nie tylko negatywnie wpłynąć na zdrowie dziecka, ale także ukształtować jego przyszłe wybory żywieniowe.
Właściwa dieta w tym okresie może zmniejszyć ryzyko wystąpienia otyłości, alergii czy chorób metabolicznych. Dlatego to właśnie w tym okresie warto szczególnie zadbać o prawidłowe nawyki – bez dosładzania, bez dosalania, za to z dużą różnorodnością smaków i konsystencji.
Właściwa dieta w tym okresie może zmniejszyć ryzyko wystąpienia otyłości, alergii czy chorób metabolicznych. Dlatego to właśnie w tym okresie warto szczególnie zadbać o prawidłowe nawyki – bez dosładzania, bez dosalania, za to z dużą różnorodnością smaków i konsystencji.
Czas na zmianę nawyków – nie tylko od święta
Z danych PITNUTS 2024* jasno wynika, że cukier w diecie najmłodszych to powszechny problem. Dzień Dziecka to nie tylko pretekst do świętowania, ale i dobra okazja, by przyjrzeć się nawykom żywieniowym w rodzinie. Dbanie o zdrowe podejście do jedzenia od najmłodszych lat to inwestycja w zdrową przyszłość.
Więcej informacji o roli żywienia we wczesnym dzieciństwie, w tym o znaczeniu pierwszych 1000 dni życia, można znaleźć na stronie www.1000dni.pl, gdzie dostępne są materiały edukacyjne, rekomendacje ekspertów i najnowsze wyniki badań.
Więcej informacji o roli żywienia we wczesnym dzieciństwie, w tym o znaczeniu pierwszych 1000 dni życia, można znaleźć na stronie www.1000dni.pl, gdzie dostępne są materiały edukacyjne, rekomendacje ekspertów i najnowsze wyniki badań.
* Główne wyniki badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. m. ż. do 6. r. ż. badanie przekrojowe, ogólnopolskie 2024 rok - PITNUTS 2024” prezentowane podczas konferencji prasowej 10 kwietnia 2025”
***
Więcej o badaniu PITNUTS 2024:
PITNUTS 2024 to ogólnopolskie, przekrojowe badanie zainicjowane przez Fundację Nutricia, którego celem jest kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w Polsce w wieku od 5. miesiąca życia do 6. roku życia. To już czwarte tego typu badanie inicjowane przez Fundację, a zarazem największe realizowane w Polsce przez fundację korporacyjną w zakresie żywienia najmłodszych. Próba objęła 1000 dzieci z całej Polski, dobranych na podstawie bazy PESEL, i została podzielona na trzy grupy wiekowe: 5–12 miesięcy, 13–36 miesięcy oraz 3–6 lat.
O Fundacji Nutricia:
Fundacja Nutricia została powołana w 1996 r. przez firmę Nutricia Polska Sp. z o.o. Od początku swojej działalności Fundacja podnosi świadomość na temat roli żywienia, początkowo angażując się m.in. w edukację żywieniową w okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka. Od 2019 r. misją Fundacji Nutricia jest edukacja o roli żywienia na różnych etapach życia człowieka. Swoje działania Fundacja kieruje do dzieci i rodziców, pacjentów oraz ich bliskich, przedstawicieli środowiska medycznego, instytucji publicznych i organizacji pozarządowych. Fundacja prowadzi ogólnopolskie programy edukacyjne, takie jak: „1000 pierwszych dni dla zdrowia” czy kampania „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą”. Realizuje także ogólnopolski konkurs grantowy, umożliwiając naukowcom prowadzenie badań naukowych z zakresu żywienia człowieka. Jest również inicjatorem programu „Kierunek – Żywienie Medyczne” dla przyszłych pracowników ochrony zdrowia.
