Osoby z otyłością a choroby jamy ustnej. Gdzie szukać specjalistycznych gabinetów?

Wśród najczęstszych problemów stomatologicznych u osób ze wskaźnikiem BMI powyżej 30 wymienia się m.in. próchnicę zębów, choroby przyzębia, erozję zębów oraz suchość w jamie ustnej spowodowaną mniejszą ilością wydzielanej śliny.

– U pacjentów z otyłością bardzo często spotykam się z próchnicą, która tworzy stany zapalne, a te następnie przenoszą się na dziąsła, i tak koło się zamyka. Powodem takiego stanu rzeczy jest częstsze spożywanie produktów bogatych w cukry i węglowodany, które sprzyjają rozwojowi bakterii próchnicotwórczych oraz to, co u wielu pacjentów: nieprzestrzeganie zasad higieny ustnej po każdym z tych posiłków. Poza tym częstsze występowanie refluksu żołądkowo-przełykowego u osób z wielochorobowością, w tym otyłych, prowadzi do erozji szkliwa zębów wskutek kontaktu z kwasami żołądkowymi. To może powodować nadwrażliwość zębów i zwiększać ryzyko dalszych uszkodzeń – tłumaczy dr Monika Bednarek, stomatolog z LUX MED Stomatologia.

Istnieje silny związek między otyłością a chorobami przyzębia, takimi jak zapalenie dziąseł i paradontoza. Osoby otyłe często mają wiele chorób współistniejących, zaś wielochorobowość osłabia układ odpornościowy, co utrudnia organizmowi walkę z infekcjami w jamie ustnej. Niektóre leki stosowane przez osoby z otyłością, w tym leki na choroby współistniejące jak cukrzyca czy nadciśnienie, mogą powodować suchość w ustach. Zmniejszona ilość śliny, która jest naturalnym środkiem czyszczącym jamę ustną, zwiększa ryzyko próchnicy i chorób przyzębia.

Może wydawać się, że w związku otyłością oraz innymi chorobami współtowarzyszącymi, do leczenia pacjentów z wysokim wskaźnikiem BMI stomatolodzy podchodzą inaczej. O tym, jak wygląda leczenie stomatologiczne osób z nadmierną masą tkanki tłuszczowej oraz czy tacy pacjenci mogą otrzymać znieczulenie, mówi dr Monika Bednarek:

– Osoby z otyłością, w związku ze swoją masą ciała, mają bardzo dużo tkanek. U takich pacjentów niełatwo jest założyć wypełnienie. Jest to związane z trudnościami w utrzymaniu suchości w jamie ustnej podczas zabiegu, oraz z tym, że pacjenci otyli mają z reguły np. silniejsze mięśnie żwacze, czy mięśnie języka, które też należy utrzymać w ryzach, aby nie przeszkodziły podczas zakładania wypełnień. Niezbędne okazują się sprawne ręce i dobra asysta. U osób z otyłością leczenie zachowawcze jest większym wyzwaniem niż w przypadku innych pacjentów. W razie konieczności, w pracy stomatologicznej z pacjentem z otyłością stosuje się znieczulenie. Ilość znieczulenia przekłada się jednak na wiek, a nie na masę pacjenta. Inną dawkę podaje się dzieciom, a inną dorosłym. U dorosłego dawkę zwiększa się w momencie, kiedy mniejsza dawka nie daje rezultatów – wyjaśnia ekspertka LUX MED Stomatologia.

Możliwe jest również leczenie stomatologiczne pod narkozą lub metodą sedacji wziewnej. Osoby z otyłością, które mają wielochorobowość (cukrzyca, nadciśnienie), a są leczone w sedacji, powinny być dłużej obserwowane na sali wybudzeń po zabiegu. Jest to związane z ich stanem ogólnym, a nie z problemami stomatologicznymi. Takie warunki są stworzone w nowej placówce LUX MED przy ul. Domaniewskiej 39b w Warszawie.

Tak, jak w przypadku osób z prawidłowym BMI, tak i osoby z otyłością nie powinny odkładać wizyt u stomatologa aż do momentu nieznośnego bólu utrudniającego funkcjonowanie. Głęboka próchnica może prowadzić do nieodwracalnego zapalenia miazgi zębowej, co w efekcie może prowadzić do konieczności leczenia endodontycznego (kanałowego) zęba; a jeśli z różnych przyczyn jest to niemożliwe, skutkuje to wyrwaniem chorego zęba. Zęby też są usuwane np. z powodu bardzo zaawansowanej choroby przyzębia. Ekstrakcja przeprowadzana przez lekarza przy użyciu specjalistycznych narzędzi zawsze wymaga znieczulenia. Rodzaj zastosowanego znieczulenia zależy od wielu czynników związanych ze zdrowiem lub wiekiem pacjenta. Czasami też zależy od tego czy pacjent się boi, wówczas można mu zaproponować znieczulenie ogólne. Leczenie stomatologiczne to również dbanie o estetykę oraz przywrócenie funkcji jamy ustnej polegającej na zastosowaniu protez w zależności od stopnia ubytków oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Czy ekstrakcje i zabiegi protetyczne są bezpieczne dla osób z otyłością?

– Waga pacjenta nie ma wpływu na ewentualne komplikacje podczas ekstrakcji. Wpływ mogą mieć np. problemy z sercem czy nadciśnienie. W takich sytuacjach potrzebna może się okazać konsultacja z kardiologiem. Niekiedy w związku z planowanym zabiegiem, pacjent musi odstawić leki czy zmniejszyć ich dawkę. W przypadku zabiegów protetycznych głównym problemem, z jakim spotykam się w pracy stomatologa, są trudności przy odwzorowaniu wycisków pod prace protetyczne – dodaje stomatolog.

Nie jest tajemnicą, że w skutecznym leczeniu chorób znaczenie ma ich wczesne wykrycie przez lekarza. Osoby z otyłością często rezygnują z wizyty u specjalisty m.in. ze względu na lęk przed oceną i stygmatyzacją. Zdarza się, że nie ułatwia im tego również wyposażenie gabinetów lekarskich. Przykładem mogą być niedostosowane do wagi pacjenta unity w gabinetach stomatologicznych. Niedawno otwarte centrum LUX MED Stomatologia jest przystosowane do potrzeb osób z otyłością.

– Pacjent może liczyć na nieoceniającą postawę lekarzy i personelu, a także na profesjonalny sprzęt oraz odpowiednie unity stomatologiczne, dostosowane do osób z otyłością. Standardowy fotel stomatologiczny jest w stanie unieść pacjentów do 120-150 kilogramów, te nasze, specjalistyczne – nawet do 250 kilogramów. To bardzo ważny element wyposażenia gabinetu, przede wszystkim dlatego, że zapewnia komfort zarówno lekarzowi, jak i bezpieczeństwo pacjentowi, który zgłasza się do nas z problemem – zaznacza dr Monika Bednarek.

W leczeniu dentystycznym osób z otyłością i chorobami towarzyszącymi bardzo ważną kwestią jest współpraca między specjalistą od otyłości a stomatologiem. Regularne wizyty, odpowiednie nawyki żywieniowe oraz leczenie chorób współistniejących to gwarancja poprawy stanu zdrowia jamy ustnej. Na szczęście, coraz więcej gabinetów stomatologicznych wychodzi naprzeciw potrzebom pacjentów z otyłością, oferując im nie tylko fachową obsługę, ale także komfortowe warunki leczenia.