Lodówki przyciągają pioruny – mit czy prawda? Bezpieczeństwo elektryczne podczas burzy

16 lipca 2024

Powinno się odłączać wszystkie urządzenia elektryczne od gniazdek, nie należy trzymać otwartych okien, metal przyciąga pioruny, należy uważać na kulisty piorun – od dzieciństwa słyszeliśmy różne zasady, których należy przestrzegać podczas burzy. Które z nich są prawdziwe, a które zaledwie mitami?

Upalne dni i codzienne gwałtowne burze to już letnia codzienność w Polsce. Anomalie pogodowe mogą stanowić niebezpieczeństwo dla naszych samochodów i domów; zdarza się też, że wichury porywają wyposażenie tarasów czy balkonów albo zrywają dachówki. Dużym zagrożeniem są także burze z piorunami – wyładowania elektryczne mogą doprowadzić nawet do pożarów. Wokół burz narosło jednak wiele mitów, które niepotrzebnie nas stresują. Co jest mitem, a co prawdą? Wyjaśniamy.

Podczas burzy należy odłączyć wszystkie urządzenia elektryczne od gniazdek: prawda

Zaleca się odłączenie urządzeń elektrycznych od gniazdek, ponieważ jeśli piorun uderzy w pobliżu budynku, w przewodach może powstać indukowany prąd, grożący uszkodzeniem urządzeń podłączonych do sieci. Latem, gdy opuszczamy dom na dłuższy czas, warto odłączyć urządzenia takie jak komputery, telewizory czy lodówki itp., które mogą zostać uszkodzone nie tylko przez piorun, ale także przez uszkodzenia linii wysokiego napięcia w skutek uderzenia pioruna w słup lub zerwania kabli. Jeśli podczas burzy linia nie zapewnia prawidłowego działania sieci elektrycznej, istnieje ryzyko wystąpienia zarówno obniżonego, jak i podwyższonego napięcia lub przetężenia, a w każdym z tych przypadków może dojść do uszkodzenia urządzeń elektrycznych.

Metal przyciąga piorun, dlatego istnieje większe prawdopodobieństwo, że uderzy w budynki z metalowym dachem: częściowo mit

Ilość metalu na metr kwadratowy dachu budynku zwykle nie jest wystarczająco duża, aby znacząco wpłynąć na „przyciąganie” pioruna. Zdecydowanie większy wpływ mają ukształtowanie terenu i otoczenie – piorun częściej uderza w wyższe obiekty w okolicy, takie jak wieże, drzewa czy słupy. Nie oznacza to jednak, że piorun nie może uderzyć w budynek znajdujący się w pobliżu innego wysokiego obiektu.

Kulisty piorun: mit

Mimo że słyszeliśmy wiele opowieści o kulistym piorunie, który wchodzi przez okno, eksploduje lub znika w gniazdku elektrycznym, w rzeczywistości jest on bardzo rzadkim zjawiskiem, które nie zostało naukowo udowodnione i zbadane. Również sztuczne stworzenie go nie powiodło się, dlatego mało prawdopodobne, że możemy się z nim spotkać w naszym otoczeniu. Nie jest to na pewno powód do zamartwiania się podczas burzy.

W trakcie burzy nie należy trzymać otwartych okien: prawda

Okna należy zamknąć nie dlatego, że może przez nie wlecieć kulisty piorun, ale dlatego, że podczas burzy wiatr jest silny i porywisty, może nagle zmienić kierunek i skierować deszcz do pomieszczeń. Tym samym pojawia się ryzyko, że woda deszczowa, która dostanie się do wnętrza, może uszkodzić nie tylko konstrukcję okna i materiały wykończeniowe, ale także urządzenia elektryczne znajdujące się w pokoju.

Wszystkie budynki potrzebują piorunochronu: prawda

Zaleca się, aby każdy budynek miał zainstalowany piorunochron oraz system ochrony przepięciowej. Dlaczego? Uderzenie pioruna w budynek może spowodować nie tylko uszkodzenia instalacji elektrycznej, ale istnieje również możliwość naruszenia lub nawet zapalenia się konstrukcji budynku, jeśli jej elementy wykonane są z materiałów łatwopalnych. Jeśli nie wiesz, czy twój dom ma zainstalowany piorunochron, sprawdź, czy na dachu jest widoczny odbiornik piorunów, a do zewnętrznej ściany budynku przymocowane są przewody odprowadzające, połączone z uziemionymi prętami lub zbudowanym obwodem uziemiającym.

Jeśli budynek nie ma piorunochronu i uderzy w niego piorun, powodując jakieś uszkodzenia, należy skontaktować się ze swoim ubezpieczycielem. Balcia Insurance w ramach pakietu House Combo oferuje ubezpieczenie domu i mieszkania w przypadku uszkodzeń wywołanych siłami natury. Z naszego doświadczenia wynika jednak, że zniszczenia spowodowane bezpośrednim uderzeniem pioruna są rzadkie, częściej spotykamy się z jego wtórnymi skutkami – gdy piorun uderza w przewody i z powodu przepięcia uszkadzane są urządzenia podłączone do prądu. Takie sytuacje mogą zdarzyć się podczas nieobecności mieszkańców w domu, dlatego warto zadbać o jego ubezpieczenie, by podczas urlopu mieć spokojną głowę – mówi Anna Grzegorzewicz, Product Manager (Private & Commercial Property) Balcia Insurance.

Panele słoneczne „przyciągają” pioruny: częściowo prawda

Zaleca się wyposażenie paneli słonecznych zarówno w ochronę odgromową, jak i przepięciową, w związku z wysokim ryzykiem ich uszkodzenia podczas burzy. Jeśli systemy ochronne nie są zainstalowane, w przypadku uderzenia pioruna panele słoneczne i inwertery mogą zostać uszkodzone. Decydując się na instalację fotowoltaiki, koniecznie zadbaj o jej ubezpieczenie lub upewnij się, że wlicza się ona w pakiet ubezpieczenia domu.

Letnie burze często są krótkie, ale przy tym bardzo gwałtowne, z ulewnym deszczem i grzmotami. O ile ryzyko, że piorun uszkodzi instalację elektryczną nie jest bardzo wysokie, o tyle dla własnego spokoju warto pamiętać o kilku prostych zasadach, które przed tym zabezpieczą. Przede wszystkim podczas burzy należy zamykać okna i odłączać sprzęty elektryczne od gniazdek, a w dłuższej perspektywie koniecznie ubezpieczyć dom lub mieszkanie.

Aneta Szerszeniewska

PR&Communication Manager

509453985