Suplementacja witaminy D jesienią i zimą to temat, który co roku budzi wiele pytań u pacjentów. Czy rzeczywiście warto ją przyjmować? Jakie są odpowiednie dawki? Na te i inne pytania odpowiada mgr Anna Janiszewska-Janowicz, dietetyczka Grupy LUX MED.
Anna Janiszewska-Janowicz
1. Po co przyjmować witaminę D?
Witamina D pełni kluczową rolę w naszym organizmie – wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej i zdrowie kości. Mgr Anna Janiszewska-Janowicz podkreśla: „Witamina D wspiera działanie układu odpornościowego, co jest szczególnie ważne w okresie jesienno-zimowym, gdy narażeni jesteśmy na infekcje. Jest także niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia i fosforu, co wpływa na gęstość kości i zmniejsza ryzyko osteoporozy.” Ponadto, witamina D ma wpływ na nasz nastrój i samopoczucie, co może pomóc w walce z sezonowym obniżeniem nastroju, które często pojawia się przy mniejszej ilości światła słonecznego.
2. W jakich dawkach należy ją przyjmować?
Poziom witaminy D jest zależny od wieku, płci i masy ciała, dlatego ważne jest, by suplementacja była dobierana przez lekarza. Pamiętajmy, że suplementacja powinna być dostosowana do poziomu witaminy D we krwi, dlatego warto wykonać badanie przed rozpoczęciem suplementacji.
Są oczywiście wytyczne towarzystw naukowych i publikacje mówiące o prawidłowych, referencyjnych wartościach przyjmowanych dawek w okresie jesienno-zimowym i wczesnowiosennym. Są to:
· Noworodki i niemowlęta 0-6 miesięcy – 400 jednostek cholekalcyferolu już od 1. dnia życia, przez cały rok
· Niemowlęta powyżej 6 m.ż. – 400-600 jednostek, przez cały rok
· Dzieci – 1-3 lat – 600 jednostek, przez cały rok
· Dzieci – 4-6 lat – 600-1000 jednostek, od X do V
· Młodzież 11-18 – 1000-2000 jednostek, zależnie od masy ciała, od X do V
· Dorośli i seniorzy - 1000-2000 jednostek, zależnie od masy ciała, od X do V
· Starsi seniorzy, powyżej 90 r.ż. – 2000-4000 jednostek, przez cały rok.
Jednak szczegółowe zapotrzebowanie na suplementowaną witaminę D zależne jest od podaży z diety, a więc spożycia witaminy D w posiłkach.
3. Czy nie wystarczy ekspozycja na słońce i zbilansowana dieta?
W okresie letnim ekspozycja na słońce rzeczywiście może być wystarczającym źródłem witaminy D, ponieważ nasza skóra syntetyzuje ją pod wpływem promieniowania UVB. Jednak jesienią i zimą, szczególnie w naszej szerokości geograficznej, ilość światła słonecznego jest zbyt mała, aby pokryć zapotrzebowanie organizmu. Poza sezonem letnim synteza skórna jest praktycznie zerowa, zwłaszcza gdy większość dnia spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach. Co więcej, witamina D jest syntetyzowana przez eksponowanie ramion i twarzy na słońce przez 30 minut w ciągu dnia, więc poza okresem urlopowym, może być to trudne do wykonania. W diecie znajduje się w ograniczonej ilości produktów spożywczych, głównie w tłustych rybach, jajkach, a w przypadku wegan – grzybów i mikroalg , co sprawia, że trudno jest uzyskać odpowiednią ilość tej witaminy wyłącznie z dietą. Dlatego suplementacja jest tak ważna w okresie jesienno-zimowym.
4. Jak sprawdzić poziom witaminy D?
Najlepszym sposobem na sprawdzenie poziomu witaminy D w organizmie jest badanie krwi na stężenie 25(OH)D3, czyli metabolitu witaminy D. Badanie to jest szybkie i daje dokładny obraz tego, czy mamy niedobór, wystarczający poziom, czy może nadmiar witaminy D. Optymalny poziom witaminy D we krwi wynosi zazwyczaj od 30 do 50 ng/ml. Jeśli wynik jest niższy, oznacza to konieczność zwiększenia suplementacji, a jeśli wyższy – warto skonsultować się z lekarzem, by uniknąć ewentualnych skutków ubocznych. Badanie poziomu witaminy D jest szczególnie zalecane osobom starszym, kobietom w ciąży i osobom o zwiększonym ryzyku niedoboru.
5. Czy witaminę D można przedawkować? Jakie są objawy?
Przedawkowanie witaminy D jest rzadkie, ale możliwe, zwłaszcza gdy stosujemy bardzo wysokie dawki przez dłuższy czas bez kontroli lekarskiej. Nadmiar witaminy D może prowadzić do hiperkalcemii, czyli podwyższonego poziomu wapnia we krwi, co może powodować objawy takie jak nudności, wymioty, osłabienie mięśni, a w skrajnych przypadkach nawet uszkodzenie nerek. Dlatego zawsze warto konsultować dawki z lekarzem lub dietetykiem, szczególnie przy długotrwałej suplementacji. Ważne jest, aby pamiętać, że witamina D, mimo swojej roli w organizmie, musi być przyjmowana z umiarem i odpowiedzialnie.
Podsumowując, suplementacja witaminy D w okresie jesienno-zimowym jest zalecana ze względu na ograniczoną ekspozycję na słońce. Kluczowe jest dobranie odpowiedniej dawki i regularne badanie poziomu witaminy D, aby zapewnić sobie optymalne wsparcie zdrowotne. Zadbaj o swoje zdrowie, by w pełni cieszyć się zimowymi miesiącami!
Więcej o Grupie LUX MED:
Grupa LUX MED jest liderem rynku prywatnych usług zdrowotnych w Polsce i częścią Bupa, która działa, jako ubezpieczyciel i świadczeniodawca usług medycznych na całym świecie. Firma świadczy swoje usługi w Polsce od ponad 30 lat. Grupa LUX MED zapewnia pełną opiekę: ambulatoryjną, diagnostyczną, rehabilitacyjną, stomatologiczną, psychologiczną, szpitalną i długoterminową dla ponad 3 000 000 pacjentów. Do ich dyspozycji jest ponad 300 ogólnodostępnych i przyzakładowych centrów medycznych, 16 szpitali oraz ok. 3 000 poradni partnerskich. Grupa LUX MED zatrudnia ponad 24 000 osób, w tym ponad 10 000 lekarzy i 8 000 wspierającego personelu medycznego, a w codziennej działalności, kieruje się zasadami zrównoważonego rozwoju, podejmując liczne inicjatywy z obszarów zaangażowania społecznego i środowiska. Grupa LUX MED jest Głównym Partnerem Medycznym Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Głównym Partnerem Medycznym Polskiego Komitetu Paralimpijskiego. Więcej informacji: www.luxmed.pl
