Rak piersi to jedna z najczęściej badanych chorób nowotworowych, a postępy w tej dziedzinie medycyny dają nowe nadzieje pacjentkom na całym świecie. Ostatnie lata przyniosły przełomowe odkrycia, które nie tylko poprawiają skuteczność leczenia, ale także pozwalają lepiej zrozumieć mechanizmy rozwoju tej choroby. Badacze odkrywają kolejne informacje o raku piersi, które mogą zmienić podejście do profilaktyki i terapii. Oto trzy nowe fakty o nowotworach piersi.
1. Chorują coraz młodsze kobiety
Wbrew powszechnemu przekonaniu, że rak piersi to choroba dotykająca głównie kobiety po 50. roku życia, najnowsze badania pokazują, że coraz częściej diagnozuje się go u młodszych pacjentek. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz dane Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) wskazują na rosnącą liczbę przypadków raka piersi u kobiet poniżej 40. roku życia. Tendencja ta widoczna jest również w Polsce – wg statystyk NFZ z 2023 roku, liczba młodych pacjentek (w wieku 20-39 lat) rośnie systematycznie o około 1% rocznie.
– Obecnie widzimy niepokojący wzrost przypadków raka piersi u młodych kobiet, co może wynikać z dynamicznych zmian stylu życia, w tym stresu, opóźniania macierzyństwa i większej ekspozycji na czynniki środowiskowe – mówi lek. Małgorzata Stelmaszuk, onkolog kliniczny, Z-ca Dyrektora Onkologii Klinicznej ds. Standardów Medycznych i Akredytacji w LUX MED Onkologia.
lek. Małgorzata Stelmaszuk, onkolog kliniczny, Z-ca Dyrektora Onkologii Klinicznej ds. Standardów Medycznych i Akredytacji w LUX MED Onkologia.
Oznacza to, że regularne badania piersi, takie jak samobadanie, ultrasonografia oraz regularne kontrole u lekarza ginekologa z ocena piersi, są kluczowe, nawet u młodszych kobiet, które pozornie nie znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka.
2. Mniej nawrotów choroby dzięki nowym metodom leczenia
Choć pierwsza informacja nie napawa optymizmem, to ta przynosi duże nadzieje. Dzięki postępom w medycynie, liczba nawrotów raka piersi zmniejsza się. Najnowsze badania nad terapiami celowanymi, immunoterapią oraz hormonoterapią dają pacjentkom lepsze prognozy i wyższe szanse na całkowite wyleczenie. Według danych WHO oraz badań opublikowanych w 2024 roku przez American Cancer Society, wdrożenie terapii celowanych, które precyzyjnie atakują komórki nowotworowe, zmniejszyło odsetek nawrotów o około 30%.
– Personalizacja leczenia raka piersi pozwala nam lepiej dopasować terapię do potrzeb pacjentki, co zwiększa skuteczność i redukuje ryzyko nawrotów – podkreśla Małgorzata Stelmaszuk. – Dzięki terapiom celowanym mamy możliwość bardziej precyzyjnego oddziaływania na komórki nowotworowe, co przynosi realne korzyści dla pacjentek. Co więcej, terapie celowane pozwalają na zniszczenie guza i przeprowadzenie leczenia oszczędzającego, dzięki czemu unikamy okaleczającej mastektomii. Obecnie zabieg mastektomii na szczęście nie jest już pierwszym wyborem, a nowoczesne podejście pozwala na zachowanie jak największej części zdrowej tkanki piersi, co ma ogromne znaczenie dla jakości życia pacjentek – dodaje ekspertka LUX MED Onkologia.
W Polsce leczenie raka piersi również opiera się o nowoczesne terapie, takie jak stosowanie przeciwciał monoklonalnych i immunoterapia, które minimalizują ryzyko nawrotu choroby w rakach wczesnych. Coraz większy nacisk kładzie się także na personalizację leczenia, dostosowując terapie do konkretnego typu nowotworu i profilu molekularnego pacjentki.
3. Ciąża po raku piersi – najnowsze badania
Dla wielu kobiet, które przeszły leczenie raka piersi, pojawia się pytanie o możliwość zajścia w ciążę. Jeszcze niedawno panowało przekonanie, że ciąża po zakończeniu terapii może zwiększać ryzyko nawrotu nowotworu. Najnowsze badania pokazują, że to nieprawda.
Badanie z 2024 roku, opublikowane przez „Journal of Clinical Oncology”, wykazało, że aż 73% kobiet, które podjęły próby zajścia w ciążę po wczesnym stadium raka piersi, zdołało osiągnąć ten cel. Co ważniejsze, wyniki te nie wskazują na wzrost ryzyka nawrotu choroby. Według WHO, ciąża po leczeniu nie jest już uważana za czynnik zwiększający ryzyko, a wiele pacjentek może cieszyć się zdrowym macierzyństwem po zakończonej terapii.
– Współczesna onkologia daje kobietom możliwość powrotu do pełni życia, w tym również do macierzyństwa po zakończeniu leczenia. To ogromny postęp, który jeszcze kilka lat temu wydawał się nieosiągalny – komentuje Małgorzata Stelmaszuk.
Mimo że rak piersi pozostaje jednym z najczęstszych nowotworów u kobiet, nowe badania i dane wnoszą nadzieję na poprawę rokowań i jakości życia pacjentek. Wczesna diagnostyka i dostęp do nowoczesnych metod leczenia mogą znacznie poprawić wyniki leczenia raka piersi, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnącej liczby przypadków u młodszych kobiet.
Kobiety w trosce o zdrowie mężczyzn – luty czasem profilaktyki onkologicznej
W lutym coraz więcej mówi się o profilaktyce onkologicznej, a w szczególności o znaczeniu wczesnego wykrywania nowotworów. To doskonała okazja, by przypomnieć mężczyznom o konieczności regularnych badań, zwłaszcza w kontekście profilaktyki raka prostaty.
To również czas, kiedy kobiety odgrywają kluczową rolę w dbaniu o zdrowie swoich partnerów. Coraz częściej to właśnie one inicjują rozmowy o badaniach, a nawet zapisują swoich mężczyzn na wizyty u urologa, przełamując ich opory i lęki.
– Dla wielu mężczyzn rozmowy o prostacie to wciąż temat tabu, a nawet obserwując u siebie niepokojące objawy, nie zgłaszają się do specjalisty po pomoc – zauważa dr Stefan W. Czarniecki, wieloletni Ordynator Oddziału Urologii w Szpitalach Grupy LUX MED. To właśnie wsparcie bliskich może być decydującym czynnikiem, który nierzadko skłania mężczyzn do zrobienia pierwszego kroku w kierunku profilaktyki.
– Dla wielu mężczyzn rozmowy o prostacie to wciąż temat tabu, a nawet obserwując u siebie niepokojące objawy, nie zgłaszają się do specjalisty po pomoc – zauważa dr Stefan W. Czarniecki, wieloletni Ordynator Oddziału Urologii w Szpitalach Grupy LUX MED. To właśnie wsparcie bliskich może być decydującym czynnikiem, który nierzadko skłania mężczyzn do zrobienia pierwszego kroku w kierunku profilaktyki.
dr Stefan W. Czarniecki, wieloletni Ordynator Oddziału Urologii w Szpitalach Grupy LUX MED
Prostata to nie wyrok
Choć rak prostaty wciąż kojarzy się z poważnym zagrożeniem, to dzięki nowoczesnym metodom leczenia diagnoza nie musi oznaczać wyroku. – W przypadku raka prostaty, diagnostyka i metody leczenia są bardzo nowoczesne i – zastosowane w odpowiednim czasie – dają szansę na całkowite wyleczenie nawet w 90% przypadków – mówi dr Czarniecki. Kluczowa jest jednak szybka reakcja i świadomość objawów, takich jak problemy z oddawaniem moczu czy pojawienie się krwi w moczu lub nasieniu.
– W ostatnich latach kluczową rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu raka prostaty przejął rezonans magnetyczny prostaty. Dzięki niemu, możliwe stało się wykrycie nawet niedużych ognisk podejrzanych o nowotwór, na bardzo wczesnym stadium ich rozwoju. Jednak to dopiero dzięki biopsji fuzyjnej prostaty – udaje się trafić w nawet kilkumilimetrowe zmiany – podkreśla ekspert Grupy LUX MED. Dr Czarniecki wykonał >2500 takich zabiegów, co plasuje go w europejskiej czołówce.
– W ostatnich latach kluczową rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu raka prostaty przejął rezonans magnetyczny prostaty. Dzięki niemu, możliwe stało się wykrycie nawet niedużych ognisk podejrzanych o nowotwór, na bardzo wczesnym stadium ich rozwoju. Jednak to dopiero dzięki biopsji fuzyjnej prostaty – udaje się trafić w nawet kilkumilimetrowe zmiany – podkreśla ekspert Grupy LUX MED. Dr Czarniecki wykonał >2500 takich zabiegów, co plasuje go w europejskiej czołówce.
Dalsza diagnostyka jest konieczna w następujących sytuacjach:
Podwyższone stężenie PSA: Gdy wynik badania PSA (antygen specyficzny dla prostaty) jest podwyższony – ale wcale nie koniecznie względem normy referencyjnej na wyniku z laboratorium dla danej grupy ryzyka. Przyjmuje się że diagnostyki w 40 roku życia wymaga wynik PSA na poziomie 1ng/ml, a w 60 roku życia wynik na poziomie 2ng/ml.
Wynik rezonansu magnetycznego: U pacjentów, u których badanie rezonansu magnetycznego prostaty wykazuje podejrzane zmiany, określa się je w skali PI-RADS. Z zasady obszary PI-RADS 4 oraz 5 stanowią wskazanie do biopsji fuzyjnej, a w przypadku PI-RADS 3 decydować będą inne czynniki takie jak objętość prostaty, oraz frakcja wolna PSA.
Historia rodzinna: Mężczyźni z obciążonym wywiadem rodzinnym, szczególnie jeśli w rodzinie były przypadki raka prostaty, mogą skorzystać z wczesnej profilaktyki dla lepszej oceny swojego ryzyka. Tu rolę może mieć badanie pod kątem mutacji genu BRCA.
Wynik rezonansu magnetycznego: U pacjentów, u których badanie rezonansu magnetycznego prostaty wykazuje podejrzane zmiany, określa się je w skali PI-RADS. Z zasady obszary PI-RADS 4 oraz 5 stanowią wskazanie do biopsji fuzyjnej, a w przypadku PI-RADS 3 decydować będą inne czynniki takie jak objętość prostaty, oraz frakcja wolna PSA.
Historia rodzinna: Mężczyźni z obciążonym wywiadem rodzinnym, szczególnie jeśli w rodzinie były przypadki raka prostaty, mogą skorzystać z wczesnej profilaktyki dla lepszej oceny swojego ryzyka. Tu rolę może mieć badanie pod kątem mutacji genu BRCA.
Nowoczesna chirurgia i powrót do zdrowia
Gdy konieczna jest interwencja chirurgiczna, urologowie coraz częściej sięgają po… roboty. – Nowoczesna chirurgia robotyczna daje niższe ryzyko powikłań, krótszy i bardziej przyjazny okres rekonwalescencji, co obserwujemy na co dzień w leczeniu naszych pacjentów – podkreśla dr Czarniecki. Dzięki temu, nawet osoby starsze lub obciążone innymi chorobami mogą liczyć na skuteczne leczenie, które jest mniej inwazyjne i wiąże się z krótszym pobytem w szpitalu. Coraz częściej mówi się też o terapii fokalnej, czyli celowanej. Jest to terapia celowana wyłącznie w guz, co pozwala na oszczędzenie reszty narządu, oraz funkcji z nim związanych. Zajmujemy się tym od 14 lat.
Wsparcie kobiet kluczem do sukcesu
Coraz więcej badań pokazuje, jak ważna jest rola kobiet w dbaniu o zdrowie swoich partnerów. Według różnych szacunków, to właśnie one inicjują blisko 30% wizyt mężczyzn u urologów. Często to one zapisują swoich partnerów na badania lub przypominają im o konieczności regularnej kontroli zdrowia. Bez ich wsparcia, wielu mężczyzn wciąż unikałoby wizyt lekarskich, obawiając się diagnozy lub wstydząc się intymnego badania.
– Chodzenie do lekarza nie jest niemęskie. Wręcz przeciwnie – profilaktyka raka prostaty jest oznaką męskości, gdyż zdrowy, dbający o siebie mężczyzna okazuje troskę o swoją rodzinę i najbliższych – przypomina urolog. To przesłanie warto powtarzać każdemu mężczyźnie, który odkłada wizytę u specjalisty na później. Im wcześniej zostaną wykryte zmiany, tym większa szansa na ich wyleczenie.
– Chodzenie do lekarza nie jest niemęskie. Wręcz przeciwnie – profilaktyka raka prostaty jest oznaką męskości, gdyż zdrowy, dbający o siebie mężczyzna okazuje troskę o swoją rodzinę i najbliższych – przypomina urolog. To przesłanie warto powtarzać każdemu mężczyźnie, który odkłada wizytę u specjalisty na później. Im wcześniej zostaną wykryte zmiany, tym większa szansa na ich wyleczenie.
Dane WHO – przerażająca skala problemu
Według najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), rak prostaty jest drugim najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn na świecie. W 2020 roku zdiagnozowano ponad 1,4 miliona przypadków na całym świecie, a ponad 375 tysięcy mężczyzn zmarło z powodu tej choroby. W Polsce sytuacja również jest niepokojąca – rocznie diagnozuje się ponad 16 tysięcy nowych przypadków, z czego dla około 5 tysięcy pomoc przychodzi zbyt późno. To liczby, które nie pozostawiają złudzeń co do potrzeby regularnych badań i świadomości społecznej. Do 2040 roku liczba rozpoznań ma się podwoić.
Czas na działania
Luty to doskonały moment, by przypomnieć bliskim mężczyznom o konieczności dbania o swoje zdrowie. To czas, kiedy troska o zdrowie może stać się symbolem nie tylko męskości, ale przede wszystkim odpowiedzialności za siebie i swoich najbliższych. Kobiety odgrywają w tej kampanii ważną rolę – to one często są motorem do działania, dodając otuchy i wspierając swoich partnerów w walce o zdrowie.
Więcej o Grupie LUX MED:
Grupa LUX MED jest liderem rynku prywatnych usług zdrowotnych w Polsce i częścią Bupa, która działa, jako ubezpieczyciel i świadczeniodawca usług medycznych na całym świecie. Firma świadczy swoje usługi w Polsce od ponad 30 lat. Grupa LUX MED zapewnia pełną opiekę: ambulatoryjną, diagnostyczną, rehabilitacyjną, stomatologiczną, psychologiczną, szpitalną i długoterminową dla ponad 3 000 000 pacjentów. Do ich dyspozycji jest ponad 300 ogólnodostępnych i przyzakładowych centrów medycznych, 16 szpitali oraz ok. 3 000 poradni partnerskich. Grupa LUX MED zatrudnia ponad 26 000 osób, w tym ponad 11 000 lekarzy i 8 000 profesjonalistów medycznych innych zawodów, a w codziennej działalności, kieruje się zasadami zrównoważonego rozwoju, podejmując liczne inicjatywy z obszarów zaangażowania społecznego i środowiska. Grupa LUX MED jest Głównym Partnerem Medycznym Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Głównym Partnerem Medycznym Polskiego Komitetu Paralimpijskiego. Więcej informacji: www.luxmed.pl
