Jedni unikają ich jak ognia, inni stosują aż za często. Antybiotyki to bardzo skuteczne remedium na wiele chorób, ale działają wtedy, gdy są stosowane prawidłowo. O podstawowych zasadach przyjmowania antybiotyków warto przypominać co roku, a szczególnie w sezonie jesienno-zimowym, gdy chorujemy częściej. Mity na ich temat rozwiewamy ze specjalistką chorób wewnętrznych, lek. Katarzyną Bukol-Krawczyk z Grupy LUX MED.
Antybiotyki działają na bakterie, nie pomogą na infekcje wirusowe. PRAWDA
Antybiotyki są lekami, ukierunkowanymi na bakterie i powodują działanie bakteriobójcze albo bakteriostatyczne, czyli zmniejszające możliwości ich rozwoju. Są to zwykle produkty naturalne wywodzące się ze związków roślinnych (np. penicylina wytwarzana jest przy udziale pleśni) i powstają w kontrolowanych warunkach w pracowniach chemicznych. Antybiotyki nie działają jednak na wirusy, ponieważ te mają inną budowę i sposób namnażania.
Oznacza to, że antybiotyk zadziała na bakteryjne zapalenie gardła, anginę czy zapalenie oskrzeli, ale w przypadku chorób wirusowych, jakimi są np. grypa czy COVID-19, nie będzie skuteczny. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy pacjent choruje już kilka dni i z pierwotnego zakażenia wirusowego powstanie nadkażenie bakteryjne. Wtedy do leczenia niezbędne jest włączenie antybiotyku, jednak powinien o tym zdecydować lekarz – tłumaczy lek. Katarzyna Bukol-Krawczyk, internistka Grupy LUX MED.
Po uzyskaniu poprawy, leczenie można przerwać. FAŁSZ
Zdarza się, że niektórzy pacjenci biorą antybiotyk przez 2-3 dni, a po uzyskaniu poprawy stanu zdrowia przerywają leczenie. Często także, jeśli próbują leczyć się samodzielnie antybiotykiem wybierają ten, którego nie wzięli przy poprzedniej chorobie albo mają w domu pozostałość leku z ostatniej kuracji.
Prowadzi to do sytuacji, w której pacjenci przyjmują lek w często nieodpowiednich dawkach i niewłaściwie dobrany do konkretnej choroby. Pamiętajmy, że dawkowanie antybiotyków jest ściśle określone i skracanie czasu jego przyjmowania, jeśli lekarz nie zaleci inaczej, nie powinno mieć miejsca. W innym przypadku, infekcja może zostać niedoleczona, a w konsekwencji nawrócić albo pozostawić powikłania – dodaje lek. Katarzyna Bukol-Krawczyk.
Dobór antybiotyku ma znaczenie. PRAWDA
Istnieje co najmniej kilka grup antybiotyków i są one przepisywane przez lekarzy na konkretne schorzenia. Innym preparatem leczy się anginę, a innym bakteryjne zapalenie płuc. Choć spektrum działania dostępnych w aptekach antybiotyków jest szerokie, to nie oznacza, że nauczeni doświadczeniem możemy leczyć się na własną rękę.
Pacjenci, którzy nie mają specjalistycznej wiedzy medycznej, czyli zdecydowana większość osób trafiających do gabinetu internisty, powinni zaufać zaleceniom otrzymanym od lekarza. Eksperci mając dostęp do najnowszych doniesień naukowych oraz posiadający wykształcenie pozwalające odróżnić objawy kliniczne, są w stanie dobrać lek precyzyjnie i skutecznie.
Oporność antybiotyków na bakterie to realny problem. CZĘŚCIOWO PRAWDA
Polska należy do krajów, w których antybiotyków wypisuje się bardzo dużo. Swego czasu „popularne” były tzw. antybiotyki trzydniowe. Pacjenci uznawali je za wygodne i szybkie w działaniu, jednak podkreślić należy, że tak naprawdę kumulują się one w organizmie i działają do 10 dni. Takie znaczne spożycie antybiotyków przez populację nie pozostaje bez konsekwencji. W pewnym okresie wytworzyła się dość duża oporność bakterii na tę grupę antybiotyków.
Obecnie mamy sporo badań nt. antybiotykoodporności, a lekarze dużą uwagę zwracają na racjonalną antybiotykoterapię. Weźmy także pod uwagę, że tylko część z dostępnych na rynku antybiotyków trafia do lecznictwa otwartego, czyli do aptek. Pozostałe zarezerwowane są dla lecznictwa zamkniętego, czyli szpitali – wskazuje internistka Grupy LUX MED .
Oznacza to, że ochrona zdrowia dysponuje odpowiednimi środkami i bez przeszkód leczy pacjentów antybiotykami, które są dostępne obecnie w obiegu.
Antybiotyki nie mają wad. FAŁSZ
Celem stosowania antybiotyków jest przywrócenie pacjentom zdrowia, czyli zniszczenie bakterii siejących spustoszenie w organizmie. Ich działanie jest jednak ogólnoustrojowe, dlatego może osłabić naszą florę jelitową, w której bytują też „dobre” bakterie. Ważne jest, aby w ramach stosowania antybiotyku pamiętać o przyjmowaniu probiotyków. Dzięki temu unikniemy biegunek czy zespołu jelita drażliwego, które czasem mogą zostać spowodowane przez leki.
Dodatkowo należy pamiętać, że antybiotyki metabolizowane są przez wątrobę i nerki, dlatego podczas terapii konieczne jest, aby zadbać o zbilansowaną, lekkostrawną dietę i odpowiednią podaż wody, co pozwoli wypłukać z organizmu niekorzystne związki. Podczas leczenia nie należy też spożywać alkoholu, aby nie obciążać dodatkowo organów wewnętrznych – dodaje ekspertka.
Wynalezienie antybiotyków okazało się przełomowym odkryciem, pamiętajmy jednak, aby stosować je racjonalnie i pod kontrolą lekarza. Świadoma antybiotykoterapia jest w tej sytuacji kluczem.
