Wiosna a alergie – jak sobie radzić w trudnym sezonie?

Lek. Andrzej Omernik, alergologa Grupy LUX MED: O ile duża grupa chorych na alergiczny nieżyt nosa czy astmę wywołane uczuleniami na pyłki roślin choruje od okresu dziecięcego, to nie ma górnej granicy wieku, w której alergia może się ujawnić. Uczulenie, czyli obecność przeciwciał IgE, może istnieć bezobjawowo, ale pod wpływem czynników środowiskowych oddziałujących podczas całego życia, może dojść do wystąpienia objawów takich jak katar, zapalenie spojówek czy duszności i wówczas już rozpoznajemy choroby alergiczne. Wynikający ze zmian klimatu wydłużony okres pylenia roślin i większa obecność pyłków w powietrzu a także smog zwiększają częstość ryzyko zachorowania.

Lek. Andrzej Omernik: Immunoterapia alergenowa, czyli odczulanie, to jedyna metoda przyczynowego leczenia alergii. Trwa 3-5 lat i pozwala organizmowi na wytworzenie tolerancji na alergen. Objawowo stosuje się leki przeciwhistaminowe najnowszej generacji, które nie powodują senności czy nadmiernego apetytu. Są też sterydowe leki donosowe, które skutecznie łagodzą objawy przy jednoczesnym braku działań niepożądanych, które kojarzą nam się ze sterydami. Po kontrolą lekarza mogą być stosowane przez dłuższy czas.

Lek. Andrzej Omernik: „Bez alergenu nie ma alergii.” Idealnie byłoby się odizolować od uczulających nas pyłków. Z reguły to niemożliwe, ale zawalczmy o ograniczenie kontaktu z alergenami. Pacjentom zalecam zamykanie okien w okresie pylenia, noszenie okularów przeciwsłonecznych i częstą zmianę ubrań po powrocie do domu. Warto śledzić komunikaty dostępne w internecie (podawane przez ośrodek OBAS- www.alergen.info.pl) i unikać spacerów w dni z wysokimi stężeniami pyłków. Polecam także dokładną kąpiel lub prysznic po powrocie z dworu myć włosy przed snem, regularnie wymieniać filtry antypyłkowe w samochodzie i unikać suszenia ubrań na zewnątrz, by nie osadzały się na nich alergeny.

Lek. Andrzej Omernik: Gdy mówimy o alergii na pyłki roślin warto pamiętać o możliwych reakcjach krzyżowych między pyłkami a owocami czy warzywami. Wynikają one z podobieństw białek będących alergenami pyłków z białkami występującymi w owocach i warzywach. Organizm może potraktować takie białka jako alergen pyłku, na który jest uczulony i wyzwolić reakcję alergiczną. Najczęściej takie reakcje występują w przypadku uczulenia na pyłek brzozy. Białka zawarte m.in. w jabłkach, czereśniach, gruszkach, brzoskwiniach czy marchwi przez podobieństwo swojej budowy są rozpoznawane w śluzówkach jamy ustnej jako pyłek brzozy i występują objawy takie jak pieczenie czy nawet obrzęk warg języka rzadziej dyskomfort w przełykaniu. Przy obieraniu tych produktów może się pojawić rumień i świąd skóry zabrudzonej kawałkami z obierania. Objawy alergii krzyżowej w przeciwieństwie do pierwotnych uczuleń na te owoce i warzywa zwykle mają charakter łagodny. Gotowanie czy pieczenie tych produktów niszczy budowę tych białek i znika to podobieństwo, tak że objawy występują w tej sytuacji tylko po surowych produktach. Podobne reakcje krzyżowe mogą występować u chorych uczulonych na pyłki traw. W tym przypadku reakcje krzyżowe występują najczęściej po surowych: melonie, arbuzie, pomarańczy, pomidorze, kiwi, ziemniakach, orzechach arachidowych.

Lek. Andrzej Omernik: Kluczowa jest konsultacja z alergologiem. Diagnostyka obejmuje testy skórne lub badanie krwi, co pozwala na potwierdzenie uczulenia i dobranie odpowiedniego leczenia, aby uniknąć poważniejszych konsekwencji alergii, takich jak astma.